Her ne kadar cesur görünmek adına belli etmesek de biz yetişkinlerin de korkuları vardır. Büyük bedenlerimiz ve gelişmiş zihinlerimiz bazı dönemlerde karanlıkta pencereye vuran dallardan ürkebilir. Durum böyleyken küçük vücutları içindeki çocuklarımızın korkularının daha yoğun olması normal değil mi?
Kişide korku yaratan durumlar belirsizlik durumlarıdır. Her şeyin apaçık göründüğü gündüz saatlerinde korkular daha azken, ışıkları kapatıp karanlıkta kaldığımızda korkularımız artar. Ya da kaynağı belirsiz bir patırtı bizi korkuturken, pencereden esen rüzgarın bu sese sebep olduğunu bilmek içimizi rahatlatır. Fakat bu, olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurabilen yetişkinler için geçerlidir. Uyuması için ışığını kapattığınızda çocuğunuz pencerede hareket eden dalların ve dışarıdan gelen seslerin rüzgarlı havadan kaynaklandığını düşünemeyebilir. Düşünebilseler bile kendilerini savunmasız hissederler. Hayaletler, öcüler ve canavarlar gibi ne olduğunu zihinlerinde netleştiremedikleri varlıklar da çocuklarda korku yaratır.
Korkuların bir diğer kaynağı ise ebeveyn tutumlarıdır. Ebeveynler çocuklarında istemedikleri davranışlarla karşılaştıklarında onları “polise verme”, “doktora iğne yaptırma”, “artık başkasının anne-babası olma” ya da “çocuğu başka anne-babaya verme” gibi durumlarla tehdit ederler. Bunlar çocuğu sakinleştiriyor gibi gözükse de çocukta polis, doktor, hemşire gibi meslek gruplarına karşı yoğun korkuya sebep olur. Aile ile bağlantılı tehditler ise çocuğu anne-babadan ayrılma korkusuna sürükleyebilir.
Peki çocuklarımızın korkuları ile ilgili olarak neler yapabiliriz?
1. Bir ebeveyn olarak önce kendi korkularımızı yenmemiz, yenemediğimiz durumlarda soğukkanlı olmayı öğrenmemiz gerekir. Örneğin bir elektrik kesintisinde çocuğunuz karanlıktan korkarken sizin de çığlıklar atarak yardım aramanız çocuğunuzun korkularının büyümesine sebep olacaktır.
2. Korkularından bahseden çocuğunuzu mutlaka ciddiye alın ve size anlattıklarını önemseyerek dinleyin.
3. Korktuğu şeylerin çoğu sizin için anlamsız ve basit şeyler gibi görünüyor olabilir. Onların zihinlerinin bazı şeyleri anlamlandırmak için henüz hazır olmadığını unutmayın. Ona gereksiz yere korktuğunu, saçmaladığını söylemekten kaçının.
4. Korkuları sebebiyle aşırı koruyucu bir tutuma geçmeyin. Bu durum ona korkuları hakkında haklı olduğunu düşündürerek bu korkularla baş etmesini zorlaştırabilir.
5. Korkularını yenmek için onu korkuları ile ani bir şekilde yüzleştirmeyi denemeyin. Yüzleştirme her zaman adım adım yapılmalıdır. Bu seçeneği mümkün olduğu kadar dışarıdan bir yardım eşliğinde yapmaya çalışın.
6. Başkalarıyla kıyaslamaktan kaçının. “Bak kardeşin bile korkmuyor.”, “Ayşe geceleri yalnız uyuyabiliyormuş.” gibi kıyaslamalar hem çocuğun özgüvenini kıracak hem de kıyaslandıkları kişiye karşı öfke oluşturacaktır.
7. Ne yapacağınızı bilemediğiniz ve baş edemediğiniz durumlarda mutlaka psikolojik bir destek alın.
Unutmayın! Onlar sizin gördüğünüz ve bildiğiniz her şeyle yeni yeni tanışıyorlar, çevrelerini anlamlandırmaları ve özgüvenle var olabilmeleri için sabırlı olun.