Hareket, yaşamımızı sürdürmemizi sağlayan temel unsurlardan biridir. Öyle ki bebeğin ilk adımını attığı an ebeveynleri için unutulmazdır. Çünkü bebekteki motor gelişim becerilerinin artışı, fiziksel büyümenin yolunda gittiğine işaret eder. Motor beceriler; yürüme, koşma, zıplama, yazı yazma, top tutma gibi hareketlerdeki kontrolünün sağlanmasını içerir ve yaşla birlikte artar.

Spor, çocuk gelişimine birçok yönden katkı sağlayan hareket faaliyetlerini içerir. Motor gelişimin yanında zihinsel, sosyal ve duygusal gelişimi de destekler. Sporla birlikte kaslar olgunlaşır. Akıl yürütme ve dikkati toplama gibi zihinsel süreçler gerçekleşir. Arkadaşlık ilişkisi, paylaşma ve yardımlaşma kazanılır. Sevinç, üzüntü, güven ve kaygı gibi duygusal tepkiler öğrenilir. Yapılan bazı araştırmalarda sporun kişilik üzerinde de etkili olduğu söylenmektedir. Bir araştırmada spor yapanların yapmayanlara göre daha dışa dönük ve duygusal olarak dengeli oldukları belirlenmiştir (Tiryaki, 2000). Ülkemizde spor yapmak alışkanlık haline gelmemiştir ve çoğu zaman ebeveynler tarafından akademik performansı engelleyen bir uğraş olarak görülmektedir. Çocukları spor faaliyetlerinden uzaklaştırmak yerine okulla birlikte yürütülmesini sağlayacak uygun programın oluşturulması ebeveynlerin önceliği olmalıdır. Çocukların kendilerine uygun spor faaliyetlerini keşfetmeleri de oldukça önemlidir. Çalışmalar, çocukların spor sırasında ilgilendikleri 4 özellik olduğunu öne çıkarmaktadır. Bunlar:

1. Hareket
2. Harekete kişisel katılım
3. Kendi becerilerine uyan mücadele ve sonuçlar
4. Arkadaşlıkların pekiştirilmesi için fırsatlar

Kendileri için bu özellikleri karşılayan spor programlarında yer aldıklarını düşünen çocukların sosyal gelişimi olumlu etkilenmektedir.

Özetle anne karnından itibaren yaşamın ve sağlıklılığın sürdürülmesinde hareket, çocuk gelişiminde belirleyici bir roldedir. Bu rolün kazandırılması için aileler çocuklarını spor faaliyetlerine katılımları için teşvik etmeli, çocuklarının düşüncelerine önem vererek, onları istemedikleri veya başarılı olmadıkları faaliyetler için zorlamamalı ve onlara kendi becerilerini keşfetmelerini sağlayacak ortamlar yaratmalıdır.

Psikolog Melis Onglu

 

Yararlanılan Kaynaklar

–Çelik, A. ve Şahin, M. (2013). Spor ve Çocuk Gelişimi. International Journal of Social Science, 467-478.

–Küçük, V. ve Koç, H. Psikososyal Gelişim Süreci İçerisinde İnsan ve Spor İlişkisi.